با ظهور فناوری بلاکچین، مفهوم NFT (Non-Fungible Token) به عنوان یک نوع خاص از دارایی‌های دیجیتالی به مردم معرفی شد. NFTها به عنوان توکن‌های غیرقابل معامله، قابل تمایز و منحصر به فرد در بلاکچین تعریف می‌شوند. این توکن‌ها قابلیت نمایش و انتقال دارایی‌های دیجیتالی مانند آثار هنری، کلکسیون‌ها، بازی‌ها و املاک را فراهم می‌کنند.
استفاده از استانداردهای
برنامه نویسی nft برای ایجاد و تعریف این توکن‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. استانداردها، قواعد و الگوهایی هستند که توسط جامعه بلاکچین و توسعه‌دهندگان تعیین می‌شوند و به توافق و هماهنگی در مورد ساختار و ویژگی‌های NFTها کمک می‌کنند. با استفاده از استانداردهای برنامه نویسی، توسعه‌دهندگان می‌توانند NFTهایی را ایجاد کنند که قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاصی دارند و با سایر NFTها و برنامه‌ها سازگاری دارند.
در این مقاله، به بررسی استانداردهای برنامه نویسی NFT خواهیم پرداخت.
استانداردهای برنامه نویسی NFT
استانداردهای برنامه نویسی NFT مجموعه‌ای از قواعد و الگوهایی هستند که توسط جامعه بلاکچین و توسعه‌دهندگان برای ایجاد و تعریف NFTها استفاده می‌شوند. این استانداردها به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا NFTهایی را با ساختار و ویژگی‌های خاصی ایجاد کنند و از سازگاری با سایر NFTها و برنامه‌ها برخوردار شوند. در زیر، برخی از معروف‌ترین استانداردهای برنامه نویسی NFT را بررسی می‌کنیم:
استاندارد ERC-721:
ERC-721 یکی از اولین استانداردهای برنامه نویسی NFT است که بر پایه بلاکچین Ethereum تعریف شده است.
این استاندارد به توسعه‌دهندگان امکان ایجاد NFTهای قابل تملک و غیرقابل معامله را می‌دهد.
هر NFT که بر اساس استاندارد ERC-721 ساخته شده است، دارای یک شناسه یکتا (Token ID) است که آن را از سایر NFTها تمایز می‌دهد.
استاندارد ERC-1155:
ERC-1155 نیز بر پایه بلاکچین Ethereum تعریف شده است و یک استاندارد قدرتمند برای ایجاد NFTها و توکن‌های قابل معامله است.
با استفاده از این استاندارد، توسعه‌دهندگان می‌توانند NFTهایی را ایجاد کنند که همچنین دارای ویژگی‌های قابل معامله هستند، به عبارت دیگر، یک NFT می‌تواند به عنوان یک توکن قابل معامله عمل کند.
استاندارد BEP-721 و BEP-1155:
این استانداردها بر پایه بلاکچین Binance Smart Chain تعریف شده‌اند و مشابه استانداردهای ERC-721 و ERC-1155 عمل می‌کنند.
استفاده از این استانداردها به توسعه‌دهندگان امکان ایجاد NFTها و توکن‌های قابل معامله در بلاکچین Binance Smart Chain را می‌دهد.
استاندارد TRC-721 و TRC-1155:
این استانداردها بر پایه بلاکچین TRON تعریف شده‌اند و مشابه استانداردهای ERC-721 و ERC-1155 عمل می‌کنند.
با استفاده از این استانداردها، توسعه‌دهندگان می‌توانند NFTها و توکن‌های قابل معامله را در بلاکچین TRON ایجاد کنند.
این تنها چند نمونه از استانداردهای برنامه نویسی NFT هستند و هنوز استانداردهای دیگری نیز وجود دارند. هر بلاکچین ممکن است استانداردهای خاص خود را برای NFTها داشته باشد. اما استانداردهایی مانند ERC-721 و ERC-1155 از جمله معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین استانداردهای برنامه نویسی NFT هستند.
پیاده‌سازی استانداردها
در این بخش از مقاله، به روش‌های پیاده‌سازی استانداردهای برنامه نویسی NFT در بلاکچین‌های مختلف می‌پردازیم. هر بلاکچین ممکن است استانداردهای خاص خود را برای NFTها داشته باشد. در ادامه، به برخی از بلاکچین‌های معروف و روش‌های پیاده‌سازی استانداردها در آنها می‌پردازیم:
پیاده‌سازی در بلاکچین Ethereum:
استانداردهای ERC-721 و ERC-1155 برای NFTها در بلاکچین Ethereum پیاده‌سازی شده‌اند.
توسعه‌دهندگان می‌توانند از زبان برنامه‌نویسی Solidity استفاده کنند تا استانداردهای مذکور را پیاده‌سازی کنند.
برای پیاده‌سازی استاندارد ERC-721، می‌توان از کتابخانه‌هایی مانند OpenZeppelin استفاده کرد که قراردادهای هوشمند آماده‌ای برای استفاده ارائه می‌دهند.
یاده‌سازی در بلاکچین Binance Smart Chain:
استانداردهای BEP-721 و BEP-1155 برای NFTها در بلاکچین Binance Smart Chain پیاده‌سازی شده‌اند.
توسعه‌دهندگان می‌توانند از زبان برنامه‌نویسی Solidity یا Vyper برای پیاده‌سازی استانداردها استفاده کنند.
برای پیاده‌سازی استاندارد BEP-721 و BEP-1155، می‌توان از کتابخانه‌هایی مانند OpenZeppelin یا Binance Smart Chain SDK استفاده کرد.
پیاده‌سازی در بلاکچین TRON:
استانداردهای TRC-721 و TRC-1155 برای NFTها در بلاکچین TRON پیاده‌سازی شده‌اند.
توسعه‌دهندگان می‌توانند از زبان برنامه‌نویسی Solidity یا زبان برنامه‌نویسی TRON (تحت عنوان TRON Smart Contract Language) برای پیاده‌سازی استانداردها استفاده کنند.
برای پیاده‌سازی استاندارد TRC-721 و TRC-1155، می‌توان از کتابخانه‌هایی مانند TronWeb استفاده کرد.
در هر بلاکچین، توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از ابزارها و کتابخانه‌های موجود، استانداردهای برنامه نویسی NFT را پیاده‌سازی کنند. این ابزارها و کتابخانه‌ها به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنندکه به سادگی استانداردها را پیاده‌سازی کنند و از قراردادهای هوشمند آماده و کامپوننت‌های قابل استفاده استفاده کنند. همچنین، توسعه‌دهندگان می‌توانند از نمونه‌های کد موجود و مستندات مربوطه استفاده کنند تا فرآیند پیاده‌سازی را سریع‌تر و آسان‌تر کنند.
توسعه استانداردهای جدید
توسعه استانداردهای جدید در حوزه‌های مختلف فناوری و صنعت بسیار مهم است. استانداردها نقش مهمی در تعیین قوانین، مشخصات فنی و تعاملات بین اجزای مختلف یک سیستم دارند. در زیر به چند مرحله کلی برای توسعه استانداردهای جدید اشاره می‌کنم:
شناسایی نیازها و چشم‌انداز: در این مرحله، نیازها و مشکلات موجود در حوزه مورد نظر شناسایی می‌شوند. این می‌تواند از طریق مطالعه مقالات، مشارکت در گروه‌های صنعتی، مصاحبه با کارشناسان و تحلیل بازار انجام شود. همچنین، چشم‌انداز و اهداف استاندارد نیز باید مشخص شود.
تحقیق و تجزیه و تحلیل: در این مرحله، تحقیقات بیشتری در مورد موضوع و استانداردهای مشابه انجام می‌شود. استانداردهای موجود مورد بررسی قرار می‌گیرند و نیازهایی که توسط آنها پوشش داده نشده‌اند شناسایی می‌شوند. تجزیه و تحلیل مشکلات و نیازها به منظور تعیین ویژگی‌ها و مشخصات مورد نیاز استاندارد نیز انجام می‌شود.
طراحی و توسعه: در این مرحله، استاندارد جدید طراحی می‌شود. این شامل تعیین ساختار، قوانین و مشخصات فنی استاندارد است. در این مرحله، ممکن است نیاز به تعامل با کارشناسان صنعتی، توسعه‌دهندگان و سایر افراد مرتبط باشد. همچنین، استفاده از روش‌های مشارکتی مانند گروه‌های کاری و بازخورد از جامعه می‌تواند مفید باشد.
ارزیابی و تایید: استاندارد طراحی شده باید ارزیابی و تایید شود. این شامل بررسی توسط کارشناسان، آزمایش‌ها و تست‌ها است. همچنین، نظرات و بازخوردهای جامعه نیز باید در نظر گرفته شوند. در صورت نیاز، استاندارد ممکن است در این مرحله اصلاح شود.
انتشار و پیاده‌سازی: پس از ارزیابی و تایید، استاندارد جدید باید منتشر شود. این شامل انتشار مستندات فنی، راهنماها و نمونه‌های کد است. همچنین، ابزارهاو منابع مورد نیاز برای پیاده‌سازی استاندارد نیز باید فراهم شوند.
آموزش و آگاهی‌بخشی: برای موفقیت استاندارد جدید، آموزش و آگاهی‌بخشی لازم است. کارشناسان، توسعه‌دهندگان و سایر افراد مرتبط باید با استاندارد جدید آشنا شوند و بتوانند آن را به درستی پیاده کنند.
نظارت و به‌روزرسانی: استانداردها باید مورد نظارت و به‌روزرسانی قرار گیرند. با توجه به تغییرات فناوری، محیط کسب و کار و نیازهای جامعه، استانداردها باید به‌روز شوند تا همچنان موثر باشند.
توسعه استانداردهای جدید نیازمند همکاری بین صنعت، دولت، تحقیقات علمی و جامعه است. همچنین، استفاده از رویکردهای مشارکتی و جمع‌سپاری می‌تواند در توسعه استانداردهای جدید موثر باشد.
چالش‌ها و آینده استانداردهای برنامه نویسی NFT
استانداردهای برنامه‌نویسی NFT (Non-Fungible Token) در حال حاضر در حوزه‌ی فناوری بلاکچین و بازارهای دیجیتالی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. با این حال، همچنان چالش‌ها و مسائلی وجود دارد که برای آینده این استانداردها قابل توجه هستند. در زیر به برخی از این چالش‌ها و آینده استانداردهای برنامه‌نویسی NFT اشاره می‌کنم:
مقیاس‌پذیری: با رشد روزافزون استفاده از NFTها، مقیاس‌پذیری یکی از چالش‌های اساسی است. اگر تعداد NFTها و تراکنش‌های مرتبط با آنها افزایش یابد، شبکه‌های بلاکچین قادر به پشتیبانی از این حجم بالا از تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند نیستند. بنابراین، آینده استانداردهای NFT شامل بهبود مقیاس‌پذیری و عملکرد شبکه‌های بلاکچین است.
هزینه‌های تراکنش: در حال حاضر، هزینه‌های تراکنش در شبکه‌های بلاکچین مانند Ethereum بسیار بالا است. این مسئله می‌تواند مانعی برای کاربران و توسعه‌دهندگان NFT باشد. آینده استانداردهای NFT شامل کاهش هزینه‌های تراکنش و افزایش کارایی شبکه‌ها است.
پشتیبانی از چند شبکه: در حال حاضر، بیشتر NFTها بر روی یک شبکه بلاکچین خاص مانند Ethereum صادر می‌شوند. اما با توسعه شبکه‌های بلاکچین دیگر و نیاز به تنوع بیشتر، آینده استانداردهای NFT شامل پشتیبانی از چند شبکه مختلف است. این امکان به کاربران و توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا NFTها را بر روی شبکه‌های دلخواه خود صادر کنند.
حفاظت از حقوق مالکیت: یکی از چالش‌های مهم در حوزه NFT، حفاظت از حقوق مالکیت است. با توجه به طبیعت دیجیتالی و قابل تقلید بودن محتوای NFT، ضرورت وجود استانداردها و روش‌هایی برای تضمین حقوق مالکیت و جلوگیری از تقلید و سواستفاده غیرمجاز از NFTها در آینده بسیار مهم است.
تعامل با سایر بخش‌استانداردها: استانداردهای برنامه‌نویسی NFT همچنان در حال توسعه و بهبود هستند. استانداردهای معروفی مانند ERC-721 و ERC-1155 برای NFTها در شبکه Ethereum وجود دارند. همچنین، استانداردهای دیگری نیز در شبکه‌های بلاکچین دیگر مانند Binance Smart Chain (BEP-721 و BEP-1155) و Flow (Cadence) وجود دارند.
با توجه به رشد روزافزون بازار NFT و نیازهای جدید، ممکن است استانداردهای جدیدی برای حل چالش‌های فعلی و آینده ایجاد شوند. این استانداردها می‌توانند شامل بهبود مقیاس‌پذیری، کاهش هزینه‌های تراکنش، پشتیبانی از چند شبکه، حفاظت از حقوق مالکیت و تعامل با سایر بخش‌ها باشند.
علاوه بر استانداردهای برنامه‌نویسی، توسعه‌دهندگان و صاحبان NFT نیز می‌توانند از فریم‌ورک‌ها و ابزارهای برنامه‌نویسی موجود استفاده کنند. برخی از این فریم‌ورک‌ها شامل OpenZeppelin، Truffle، و Hardhat هستند که به توسعه‌دهندگان ابزارها و راهنماهایی برای ایجاد و مدیریت NFTها در بلاکچین ارائه می‌دهند.