در دهه گذشته، فناوری بلاکچین به عنوان یک پیشران قدرتمند در حوزه فعالیت‌های اقتصادی و مالی مورد توجه قرار گرفته است. بلاکچین به عنوان یک ساختار داده‌ای توزیع شده که بر اساس رمزنگاری قوی و پروتکل‌های امنیتی کار می‌کند، امکان انتقال اطلاعات و دارایی‌ها بین افراد و سازمان‌ها را بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی فراهم می‌کند. صنعت بانکداری نیز با توجه به نیاز مبرم به حفظ امنیت و سرعت در انتقال و پردازش تراکنش‌های مالی، به بررسی و بهره‌برداری از این فناوری تکنولوژیکی جدید پرداخته است.
 
اما با وجود مزایا و قدرت بلاکچین، همچنان چالش‌های قابل توجهی در استفاده از آن در صنعت بانکداری وجود دارد. یکی از این چالش‌ها، امنیت است. با توجه به حساسیت و مهم بودن اطلاعات مالی و شخصی مرتبط با تراکنش‌های بانکی، امنیت بلاکچین برای بانک‌ها و مشتریان آنها امری بحرانی است. علاوه بر این، برخی روش‌های بلاکچین عمومی که در صنعت بانکداری استفاده می‌شوند، قدرت پردازش و مقیاس‌پذیری محدودی دارند که می‌تواند به مشکلاتی در عملکرد و کارایی سیستم بانکی منجر شود.
 
بنابراین، هدف این مقاله استفاده از طراحی بلاکچین اختصاصی برای بهبود امنیت در صنعت بانکداری است.
 

طراحی بلاکچین اختصاصی

 

طراحی بلاکچین اختصاصی به معنای ایجاد یک بلاکچین سفارشی و منحصر به فرد است که برای رفع نیازهای خاص و محدوده‌ی مشخصی طراحی و پیاده‌سازی می‌شود. در این رویکرد، بلاکچین به صورت شخصی‌سازی شده و با توجه به نیازها و محدودیت‌های مشخص در نظر گرفته می‌شود.
 
طراحی بلاکچین اختصاصی می‌تواند با استفاده از الگوریتم‌ها، پروتکل‌ها و قوانین مشخصی صورت بگیرد. در این فرآیند، مسائلی مانند نوع الگوریتم رمزنگاری، میزان سختی اثبات کار (Proof of Work) یا اثبات سهمی (Proof of Stake)، قوانین مربوط به ایجاد و انتقال بلاک‌ها، و به طور کلی ساختار داده و مکانیزم‌های امنیتی مشخص می‌شوند.
 
مزایای طراحی بلاکچین اختصاصی شامل این است که می‌تواند بهبودی قابل توجه در امنیت سیستم فراهم کند زیرا الگوریتم‌ها و مکانیزم‌های امنیتی متناسب با نیازها و محدودیت‌های خاص در نظر گرفته می‌شوند. همچنین، امکان ایجاد سرعت و قابلیت مقیاس‌پذیری بالاتر نیز وجود دارد زیرا ساختار بلاکچین به صورت اختصاصی و بهینه‌سازی شده است.
 
هر چند که طراحی بلاکچین اختصاصی نیازمند زمان، تحقیقات دقیق و توانایی فنی است و نیاز به تخصص و تجربه در زمینه بلاکچین و امنیت دارد. همچنین، برای اجرای موفقیت‌آمیز یک بلاکچین اختصاصی، تعامل و همکاری با افراد و سازمان‌های مرتبط می‌تواند اهمیت بالایی داشته باشد.
 
با توجه به این نکات، طراحی بلاکچین اختصاصی می‌تواند جهت بهبود امنیت و کارایی در صنایع مختلف مانند بانکداری، لجستیک، زنجیره تامین و سایر حوزه‌های فعالیتی که نیاز به انتقال امن داده‌ها و اعتماد بین اطرافیان دارند، استفاده شود.
 
 

امنیت در بلاکچین اختصاصی برای صنعت بانکداری

 

امنیت در بلاکچین اختصاصی برای صنعت بانکداری از اهمیت بسیاری برخوردار است. صنعت بانکداری، به دلیل حساسیت بالای اطلاعات مالی و شخصی مشتریان، باید از سیستمی استفاده کند که امنیت آن به صورت جدی تامین شده باشد. بلاکچین اختصاصی می‌تواند به عنوان یک راه حل مناسب برای بهبود امنیت در صنعت بانکداری مورد استفاده قرار گیرد. در زیر به برخی از جنبه‌های امنیتی مرتبط با بلاکچین اختصاصی در صنعت بانکداری اشاره می‌کنم:
 
رمزنگاری قوی: در بلاکچین اختصاصی، می‌توان از الگوریتم‌های رمزنگاری قوی استفاده کرد تا اطلاعات مالی و شخصی درون بلاکچین محافظت شوند. استفاده از رمزنگاری قوی باعث می‌شود تا اطلاعات تراکنش‌ها و حساب‌های بانکی به صورت امن در بلاکچین ذخیره شوند و دسترسی غیرمجاز به آنها محدود شود.
 
ساختار داده امن: بلاکچین اختصاصی می‌تواند با طراحی یک ساختار داده امن، از حملات تقلبی و تغییرات غیرمجاز جلوگیری کند. با استفاده از مکانیزم‌های امضای دیجیتال و اثبات کار یا اثبات سهمی، می‌توان اطمینان حاصل کرد که هر تراکنش در بلاکچین اصلی و قابل اعتماد است و تغییرات غیرمجاز در زنجیره بلاک‌ها تشخیص داده می‌شوند.
 
دسترسی محدود: برای افزایش امنیت در بلاکچین اختصاصی برای صنعت بانکداری، می‌توان سطوح دسترسی مشخصی برای کاربران تعیین کرد. این به معنای این است که تنها افراد مجاز و با دسترسی‌های مشخص به بلاکچین دسترسی خواهند داشت و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات محدود می‌شود.
 
اجرای قوانین و مقررات: بانک‌ها به قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری، پیش‌پرداخت، پیشگیری از پول‌شویی و سایر ضوابط مربوط به صنعت بانکداری می‌توانند در سیستم بلاکچین اختصاصی خود تعبیه کنند. این قوانین و مقررات می‌توانند به صورت خودکار و قابل اعتماد در بلاکچین اجرا شوند، به طوری که هر تراکنش و عملیات مالی مطابق با مقررات قانونی باشد.
 
امنیت شبکه: در بلاکچین اختصاصی برای صنعت بانکداری، امنیت شبکه نیز بسیار حائز اهمیت است. می‌توان از مکانیزم‌های امنیتی مبتنی بر هویت مانند شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN)، شبکه‌های خصوصی بانکی (PNB) و رمزنگاری انتقال داده‌ها استفاده کرد تا ارتباطات بین اعضای بلاکچین به صورت امن برقرار شود و از حملات نفوذ و دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود.
 
آزمون امنیتی: قبل از راه‌اندازی بلاکچین اختصاصی در صنعت بانکداری، انجام آزمون‌های امنیتی جامع و کامل بسیار ضروری است. این آزمون‌ها می‌توانند شامل آزمون‌های نفوذ، آزمون‌های دیده‌بانی، آزمون‌های رمزنگاری و سایر آزمون‌های امنیتی باشند. این آزمون‌ها به اطمینان حاصل کردن از امنیت و عملکرد صحیح سیستم کمک می‌کنند.
 
در کل، بلاکچین اختصاصی می‌تواند امنیت بالایی را در صنعت بانکداری فراهم کند. با استفاده از رمزنگاری قوی، ساختار داده امن، دسترسی محدود، اجرای قوانین و مقررات، امنیت شبکه و آزمون‌های امنیتی، می‌توان به حفاظت از اطلاعات مالی و شخصی مشتریان پرداخت و اعتماد را در صنعت بانکداری تقویت کرد.
 
 

مقایسه بلاکچین اختصاصی با سیستم‌های متمرکز و روش‌های دیگر

 

بلاکچین اختصاصی، سیستم‌های متمرکز و روش‌های دیگر در بسیاری از جنبه‌ها تفاوت دارند. در زیر به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم:
 
مرکزیت و تملک: در سیستم‌های متمرکز، یک نهاد مرکزی یا شخصیت متمرکز نقش کلیدی در مدیریت و کنترل سیستم دارد. این نهاد مسئول انتشار و تأیید تراکنش‌ها و حفظ داده‌ها است. در حالی که در بلاکچین اختصاصی، سازمان یا گروهی از سازمان‌ها مشترکاً مسئولیت برقراری و مدیریت شبکه بلاکچین و نشر تراکنش‌ها را دارند. هیچ نهاد تک مرکزی نقش اصلی را در بلاکچین اختصاصی ندارد.
 
اعتماد و شفافیت: در سیستم‌های متمرکز، برای انجام تراکنش‌ها و اعتماد به داده‌ها و اطلاعات، باید به نهاد مرکزی اعتماد کرد. برخلاف آن، بلاکچین اختصاصی بر پایه اعتماد متقابل و شفافیت ساختاردهی شده است. از آنجا که تمامی تراکنش‌ها و تغییرات در بلاکچین قابل رویت و تأیید توسط شرکای شبکه هستند، اعتماد به بلاکچین برای تمامی اعضا برقرار است.
 
امنیت: بلاکچین اختصاصی و سیستم‌های متمرکز دارای رویکردهای متفاوتی در امنیت هستند. در سیستم‌های متمرکز، امنیت به عهده نهاد مرکزی است و ممکن است با حملات نفوذ و تغییرات غیرمجاز روبرو شود. در بلاکچین اختصاصی، با استفاده از رمزنگاری قوی، ساختار داده امن، دسترسی محدود و سایر مکانیزم‌های امنیتی، امنیت بهبود یافته است.
 
قابلیت مقیاس‌پذیری: بلاکچین اختصاصی و سیستم‌های متمرکز در قابلیت مقیاس‌پذیری نیز تفاوت دارند. در سیستم‌های متمرکز، ظرفیت و قابلیت مقیاس‌پذیری توسط نهاد مرکزی تعیین می‌شود و معمولاً محدود است. در حالی که بلاکچین اختصاصی، به صورت طبیعی قابلیت مقیاس‌پذیری بالا را دارد. با افزودن شرکای جدید بهشبکه بلاکچین، ظرفیت و قابلیت مقیاس‌پذیری آن افزایش می‌یابد.
 
کنترل و حاکمیت: در سیستم‌های متمرکز، نهاد مرکزی قدرت کنترل و حاکمیت بیشتری دارد و می‌تواند تغییرات و اصلاحات را به تنهایی اعمال کند. در بلاکچین اختصاصی، تصمیم‌گیری‌ها و تغییرات باید توسط اعضای شبکه به صورت مشترک انجام شود و هیچ نهاد تنها نمی‌تواند تغییرات را اعمال کند. این موضوع باعث افزایش شفافیت و اعتماد در بلاکچین اختصاصی می‌شود.
 
هزینه: استفاده از بلاکچین اختصاصی ممکن است هزینه بالایی داشته باشد. برخی از هزینه‌های مرتبط با بلاکچین اختصاصی شامل توسعه و پیاده‌سازی شبکه، حفظ امنیت، آموزش و نگهداری سیستم است. در مقابل، سیستم‌های متمرکز ممکن است به صورت کلی هزینه کمتری داشته باشند.
 
در کل، بلاکچین اختصاصی با ارائه امنیت، شفافیت، اعتماد متقابل و قابلیت مقیاس‌پذیری بالا، به‌عنوان یک روش نوین برای مدیریت تراکنش‌ها و داده‌ها مورد توجه قرار گرفته است. اما برای هر کاربرد خاص، باید الزامات و نیازهای خاص خود را در نظر گرفت و بین بلاکچین اختصاصی، سیستم‌های متمرکز و روش‌های دیگر انتخاب کرد.